بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحٖيمِ
:اَلْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذٖى قَالَ
وَلَا تَنَازَعُوا فَتَفْشَلُوا وَتَذْهَبَ رٖيحُكُمْ ... وَاصْبِرُوا
S: Âlem-i İslâm ulemasının ortasındaki müthiş ihtilafata ne dersin ve reyin nedir?
C: EVVELA: (*)
Âlem-i İslâm’a gayr-ı muntazam veya intizamı bozulmuş bir meclis-i mebusan ve encümen-i şûra nazarıyla bakıyorum. Şeriattan işitiyoruz ki: Rey-i cumhur budur, fetva bunun üzerinedir. İşte şu, bu meclisteki rey, ekseriyetin naziresidir. Rey-i cumhurdan maada olan akval, eğer hakikat ve mağzdan hâlî ve boş olmazsa istidadatın reylerine bırakılır. Tâ her bir istidat, terbiyesine münasip gördüğünü intihab etsin.
Lâkin burada iki nokta-i mühimme vardır:
___
* Bir zaman böyle demiştim.